Constant Lievens sj stierf op 7 november 1893. Hij was uit India teruggekeerd in de hoop te genezen van tering. De zeven jaren daarvoor had de jezuïet 25.000 mensen gedoopt. De missie in Ranchi was destijds van 2.000 naar 100.000 katholieken gegroeid. Bart Geryl begeleidt vanuit het bisdom Brugge de eerste fase voor de zaligverklaring van deze stichter van een vitale, jonge kerk.

Constant Lievens werd geboren op 10 april 1856. Kortstondig volgde hij de priesteropleiding. Maar hij verkoos binnen te treden bij de jezuïeten. Hij werd in 1880 naar Brits-Indië gestuurd en nam het onmiddellijk op voor de onderdrukte bevolking. Niet alleen met scholen zorgde hij voor hun sociale promotie, maar ook voor de rechtbank verdedigde hij hun zaak tegen landeigenaars en ambtenaren. Zijn streven naar rechtvaardigheid maakte het christendom er geloofwaardig en velen bekeerden zich. Maar de vele reizen, de totale onthechting, zijn enorme inzet en het tropische klimaat braken zijn gezondheid, waardoor de jonge missionaris te vroeg overleed. Tientallen Vlaamse missionarissen trokken in zijn spoor naar Ranchi om er zijn werk voort te zetten. Honderd jaar na zijn dood, in 1993, werd zijn stoffelijk overschot naar daar overgebracht en er plechtig bijgezet in de kathedraal. Sindsdien komen er elke dag mensen bij zijn graf bidden. Zij beschouwen Lievens als een heilige en hopen dat de wereldkerk dat erkent.

Niet vergeten

Ook in zijn geboortedorp Moorslede wordt de jezuïet niet vergeten. Er is het ruiterstandbeeld op de markt en in de Sint-Martinuskerk is een devotieruimte aan hem toegewijd. Die blijvende verering leidde ertoe dat in 2001 een proces tot zaligverklaring in gang werd gezet met als eerste postulator (de promotor van de zaak, nvdr) Omer Tanghe zaliger. Vaak komen stichters van een kerkgemeenschap in aanmerking voor zo’n zalig- of heiligverklaring. Denk maar aan de heiligen die onze streken kerstenden: Elooi, Amandus en Willibrord. Bisschop van Brugge Jozef De Kesel wou de draad van het proces weer opnemen en stelde Bart Geryl aan als nieuwe postulator. De jonge priester werkt als godsdienstleerkracht in het Klein Seminarie van Roeselare en is ook actief in Moorslede. Meteen heeft hij zo twee banden met Lievens.

Geryl volgde in Rome een cursus die de Congregatie voor de Heiligverklaringen jaarlijks inricht, om te weten wat hem te doen staat. “Het is mijn taak te garanderen dat de figuur bekend blijft en de verering toeneemt. Daarnaast moet ik het dossier voor het proces tot zaligverklaring opvolgen. Het volk Gods kan zich vergissen in de heiligheid van iemand. Daarom is een juridisch onderzoek op basis van documenten en getuigenissen vereist”, legt Geryl uit. “Omdat er geen levende getuigen meer zijn uit Lievens’ tijd, gaat het om een historische zaak op basis van geschreven bronnen. Ik moet die verzamelen en er dient te worden nagegaan door een diocesaan tribunaal of er niets aan te merken valt op zijn geloof of goede zeden. Daarnaast moet je aantonen dat de verering nooit stopte, maar juist groeit”, vervolgt de priester-leraar.

Mirakel

Waarom vereist de kerk voor een zaligverklaring van niet-martelaren een mirakel? “Dat past in een juridische benadering waarbij gezocht wordt naar een objectieve bevestiging van de heiligheid. Een fysiek mirakel wordt begrepen als een ultieme goddelijke bekrachtiging”, antwoordt Geryl. Wanneer zijn onderzoek klaar is en een diocesaan tribunaal erover geoordeeld heeft, gaat het dossier naar de Congregatie voor de Heiligverklaringen in Rome. Die evalueert of het onderzoek correct verliep. Daarna buigen diverse instanties zich over de zaak voor ze een eindoordeel aan de paus overhandigen. Het einddoel van elk proces is de heiligverklaring, maar dat vereist een tweede mirakel. Zover is het nog niet, maar Geryl heeft er goede hoop op dat het dossier vlot.

Emmanuel van Lierde

• www.constantlievens.be, www.lievensmissie.be en www.lievensmuseum.org
• Met dank aan Tertio
• Klik hier om u te abonneren op Tertio
• Klik hier voor een gratis kennismakingsnummer van Tertio