De Nederlandse schrijver Arnon Grunberg overnachtte eind december bij de Amsterdamse jezuïeten. Dat resulteerde 30 december in deze column in de Volkskrant.

De jezuïeten in Amsterdam hadden mij uitgenodigd voor een podcast, daarna zou ik de avondmaaltijd met hen gebruiken en in hun gastenverblijf slapen. Na een gesprek van twee uur over hoe men moet leven, ik wist de antwoorden niet, werd ik begeleid naar mijn kamer. Nikolaas, schrijver van het boek Vertrouw op je gevoel – leren keuzes maken met Ignatius van Loyola, zei: ‘Hier was vroeger de schuilkerk.’

De geschiedenis: schuilkerken, verlangens die sterker blijkt dan de wet, hier en daar gezagsgetrouwe burgers die zondigen in het diepst van hun gedachten en tegenwoordig op sociale media schrijven: ‘Ik ben het spuug- en spuugzat.’ De moraal een zweep, het geweten een kreupel paard.

Ignatius van Loyola (1491-1556) was een ridder, een losbol, vertelden de jezuïeten me tijdens het avondeten (ravioli van een traiteur), die gewond raakte op het slagveld en tijdens zijn herstel zo veel van Jezus begon te houden dat hij al zijn bezittingen weggaf. Eigenlijk was Ignatius van Loyola Don Quichot avant la lettre, maar dat zei ik niet.

‘Wij zijn geen monniken’, vertelde Jan, ‘wij staan midden in de wereld. Veel van de jezuïeten hier zijn juristen, maar dat is toeval. Sommige mensen denken dat de jezuïeten de wereld stiekem regeren, ook dat is onzin.’ Ik herinnerde me nu dat Ruud Lubbers door jezuïeten was opgeleid.

‘Om je bij ons aan te sluiten’, ging Jan verder, ‘moet je een lang traject doorlopen. Je moet een maand in een ziekenhuis werken, een maand zonder geld over de wereld zwerven.’

We trokken ons terug in een kapel waar de jezuïeten kort maar krachtig baden, de een met meer vuur dan de ander.

Die nacht kwam de geest van Don Quichot tot me. Ik moest een ezel kopen en Sancho Panza zoeken. Een advertentie zou wonderen doen. Daarna kwam de rest vanzelf.