“Fair play for refugees”

20 juni is traditioneel de Wereldvluchtelingendag. De Jesuit Refugee Service Belgium sluit zich natuurlijk aan bij dat huldebetoon aan de vluchtelingen, asielzoekers, verplaatste personen, vaderlandslozen en andere mensen die naar hun land terugkeerden, om eer te betuigen aan hun hoop op een beter leven.

Op de kalender van de “Werelddagen” (www.journee-mondiale.com) staat 20 juni tussen de werelddag voor sikkelcelanemie (en genetische bloedziekte die vooral zwarte bevolkingen treft en waarnaar de aandacht op 19 juni uitgaat) en de dag van de… traagheid, die gevierd wordt op 21 juni (de langste dag van het jaar!).

Men kan natuurlijk een beetje lacherig doen over sommige zonderlinge dingen die aldus wereldwijd worden gepromoot of zich integendeel verheugen over de creativiteit van de organisatoren van die honderden dagen (er zijn er dikwijls twee per kalenderdag!) en over de vele vormen die aldus worden gegeven aan de grensoverschrijdende solidariteit. 

Waar komt die traditie vandaan? Verscheidene jaren lang hadden diverse landen en streken hun eigen Vluchtelingendag. Een van de meest bekende was de Afrikaanse Vluchtelingendag, die in meerdere landen op 20 juni plaatsvond.

Uit solidariteit met Afrika, waar zich de meeste vluchtelingen bevinden, heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in 2000 een resolutie aangenomen waarin ze vaststelde dat in 2001 de vijftigste verjaardag zou worden gevierd van het Verdrag uit 1951 betreffende het vluchtelingenstatuut en dat de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE) ermee had ingestemd dat de Internationale Vluchtelingendag zou samenvallen met Afrikaanse Vluchtelingendag van 20 juni. Zo besloot de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties dat de Wereldvluchtelingen dag vanaf 2001 op 20 juni zou vallen.

Dit jaar zullen onze gedachten speciaal uitgaan naar de meer dan twee miljoen Syrische vluchtelingen, van wie de meesten geen enkele aanvraag voor internationale bescherming kunnen indienen. Ook al kunnen we er terecht trots op zijn dat de humanitaire actie van JRS SYRIA onlangs werd bekroond met de Vredesprijs 2014 van Pax Christi International, toch is die erkenning slechts een magere troost ten aanzien van het vreselijke drama dat zich in dat land afspeelt onder de aarzelende blik van de westerse machten.

Wat zal er op 20 juni aanstaande in België gebeuren? Met het oog op de komende Wereldbeker Voetbal, mocht een verwijzing naar de sport niet ontbreken. ‘Fair play for refugees’ is dus de slagzin waarrond zich een breed platform heeft gevormd van zowel overheidsorganismen (het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatslozen – CGVA, het Federaal Agentschap voor de Opvang van Asielzoekers – FEDASIL, het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen en de Staatslozen van de Verenigde Naties – UNHCR), als van NGO’s (het Rode Kruis van België, het Belgisch Comité voor Hulp aan Vluchtelingen – BCHV, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, de CIRÉ, Convivial, European Council on Refugees and Exiles – ECRE). 

Elke minuut zijn er wereldwijd 8 mensen die op de vlucht slaan voor oorlog, geweld of vervolging. Ze verdienen een echte kans om hun leven weer op te bouwen in een veilig land. Ze hebben ook recht op ‘fair play’. Is dat echt het geval wanneer Europa bij voorrang de clandestiene immigratie aanpakt en daarbij zelfs vergeet dat het mensenlevens moet beschermen? Of wanneer asielzoekers die zonder verblijfsvergunning te Zaventem aankomen, systematisch worden opgesloten?

In het kader van onze bezoeken in gesloten centra hebben we al te dikwijls het gevoel dat er te weinig fair play is bij de overheid, bijvoorbeeld wanneer ze een slecht met redenen omkleed bevel om het grondgebied te verlaten ‘intrekt’ om het te vervangen door een nieuw, om zo op het laatste nippertje te vermijden dat het wordt afgekeurd door de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen.

Op vrijdag 20 juni zullen vrijwilligers flyers uitdelen in 41 Belgische stations. Heet ze welkom en maak van de gelegenheid gebruik om de boodschap ingang te doen vinden: “Fair play for refugees!”

Baudouin Van Overstraeten
 

• Website JRS-Belgium