Nikolaas Sintobin sj schreef het boek Wat deed God voor Hij de wereld schiep? – en 51 andere vragen over het christelijk geloof. Vijf vragen over dit uiterst behapbare boekje.

U schreef eerder boeken over de ignatiaanse spiritualiteit. Waarom nu een boekje waarin het christelijk geloof basaal wordt uitgelegd?

De ignatiaanse spiritualiteit helpt, onder meer, om de gevoelens die gepaard gaan met de geloofservaring te leren lezen en interpreteren. In het ignatiaanse jargon noemen we dit onderscheiding. Wil de geloofservaring en wat er gebeurt in je hart voldoende ‘betrouwbaar’ zijn, dan is het nodig dat je kennis hebt over het christelijke geloof.

De hele christelijke openbaring heeft zich afgespeeld in onze concrete geschiedenis. Het gaat niet enkel over gevoelens, ook over precieze feiten. De christelijke geloofsgemeenschap heeft door de eeuwen heen een heel subtiele en rijke geloofsleer gedistilleerd. Deze heeft tot doel om de gelovigen te helpen om steeds dichter te kunnen komen bij de eigenlijke Jezus en zijn Evangelie.

Maar de klassieke bewoordingen van die leer is bijna onbegrijpelijk voor ‘gewone’ mensen, of zij nu christenen zijn of niet. Daarom heb ik geprobeerd om in gewone spreektaal de kernpunten van de christelijke geloofstraditie te verwoorden. Voorkennis is voor het boekje niet nodig en je hoeft ook niet gelovig te zijn.

Kunt u iets zeggen over het karakter van de 52 vragen

Ik wilde door de vragen en antwoorden heen de christelijke leer en het leven van alledag laten samenkomen. De leer raakt namelijk rechtstreeks aan de concrete levenservaring van mensen en heeft tot doel mensen een beter en zinvoller leven te kunnen laten leiden. Voor mij gaat het Evangelie van Jezus daarover: het is een leerboek om meer te kunnen liefhebben en zo een meer vervullend leven te kunnen hebben. Het is Jezus zelf die dit zegt: “Ik ben gekomen opdat zij leven zouden bezitten, en wel in overvloed” (Joh 10, 10).

De ondertitel is ‘en 51 andere vragen over het christelijk geloof’. Wie had u voor ogen tijdens het schrijven?

Het boek is geschreven door een jezuïet, dus een katholieke christen. Sommige vragen gaan over typisch katholieke thema’s (sacramenten, paus, Maria, heiligen …). Maar alles is bewust zo geformuleerd dat zowel katholieken als protestanten, gelovigen als ongelovigen, zich thuis kunnen voelen bij het woordgebruik en de toon. Het is belangrijk voor christenen van verschillende belijdenissen elkaar beter te leren kennen. Ik hoop dat protestantse christenen uit dit boek iets kunnen leren over de accenten van het katholicisme. Maar ook dat katholieken iets meer te weten komen over protestanten. En, last but not least, hoop ik dat dit boek aan niet- of andersgelovigen een inkijk kan bieden in de brede christelijke geloofstraditie. 

De titel van uw boek is verrassend: Wat deed God voor Hij de wereld schiep. Geeft u eens antwoord op die vraag…

Het lijkt zomaar een leuk vraagje. Eigenlijk is het een complexe en problematische vraag. Ik zal kort twee puntjes noemen. Het eerste is een doordenkertje. Strikt genomen is deze vraag nonsens. Vóór God de wereld schiep, was er namelijk geen tijd. Voor en na hebben daarom geen betekenis in deze vraag. Ten tweede, deze vraag gaat eigenlijk over de diepste kern van wie God is. Dit kunnen wij, mensen, enkel maar afleiden uit wat we te weten zijn gekomen over God doorheen zijn scheppingswerk, uitmondend op de persoon van Jezus. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat het antwoord vooral inspeelt op de liefde van God.

Heeft u tijdens het schrijven zelf ook iets opgestoken?

Ik heb heel wat onderzoek moeten doen voor het boek en veel gelezen over wat christenen geloven. Daardoor ben ik beter gaan begrijpen hoe breed, diep en genuanceerd het christelijk geloof is. En dat echt niet alles wat christenen geloven duidelijk is. Het mysterie dat God is, laat zich niet vangen in woorden. Gelukkig maar, ook al is dit soms wel spannend als je korte en heldere antwoorden wilt bedenken. 

Omdat ik complexe en subtiele geloofspunten behapbaar wilde verwoorden voor mensen van deze tijd, moest ik de zaak heel precies begrijpen. Anders kon ik niet doorstoten naar de kern van de vraag. Dit is mogelijk doordat de christelijke openbaring plaats vond midden in de mensenervaring. Wat ik mooi vond aan deze schrijfuitdaging, was te ‘incultureren’: om midden in onze cultuur, met de woorden en beelden van deze tijd, die aloude maar immer actuele boodschap te verwoorden.