“De Vlaamse Gandhi”
1921 – 2009

De Vlaamse missionaris en jezuïet Michaël Windey, bekend om zijn werk voor de allerarmsten in India, is op 20 september 2009 overleden in Heverlee bij Leuven.

Windey is in 1921 als vierde van twaalf kinderen geboren in het Oost-Vlaamse Buggenhout. In 1938 treedt hij  toe tot de jezuïetenorde. Twee van zijn broers doen hetzelfde en drie zusters worden religieuze. In 1946 wordt  hij als missionaris naar Brits-Indië gezonden. Hetzelfde jaar overlijdt zijn vader. Slechts na veertien jaar zullen zijn moeder, broers en zusters Michael terugzien. In 1950 wordt hij tot priester gewijd in het Jezuïetencollege van Kurseong.

Pater Windey, geeft eerst geschiedenisles in het Xavier’s College in Ranchi, dan verhuist hij naar het zuiden van Indië in Kodaikanal in Tamil Nadu en legt zijn laatste religieuze geloften af in 1956. Hij vervolgt zijn studies in Allahabad University (1954-55) en in Den Haag (1959-60).

Multitasker

In deze periode sticht Michael de nu welbekende St Xavier’s Social Institute in Ranchi en is de eerste Directeur. Hij geeft colleges Sociologie aan hogescholen en aan de universiteit van Ranchi. Michael is een veelzijdig  ‘multitasker’. Hij is directeur van enkele scholen, promotor van Mariacongregaties, en secretaris van de Indiase Bisschoppenconferentie.

Asceet

Tijdens de hongersnood van 1967 in Bihar werkt Michael nauw samen met Jayaprakash Narayan, de Indiase vrijheidstrijder en politicus (1902-1979). In die noodsituatie worden Michaels enorme werk- en drijfkracht opgemerkt. Voortdurend trekt hij met zijn studenten rond om de impact van natuurgeweld in getroffen streken te onderzoeken. Michaël Windey, laat zich inspireren door Mahatma Gandhi (1869-1948). Zelf leeft hij als een asceet. Water schept hij uit tonnen, beken of plassen. Hij lijkt wel immuun te zijn voor kwalen. Een handvol rijst, wat noten of een banaan zijn voldoende. Hij komt rond met korte katteslaapjes op de grond, op een bank in de trein…

VRO

De cycloon in Guntur van 1969 doet  Michael verhuizen naar Andra Pradesh. Wereldwijd wordt hij bekend als grondlegger van de Village Reconstruction Organisation (VRO). in 1971 zegt Michael vaarwel aan het onderwijs om zich volop in te zetten voor de armen.

VRO is een uniek actieplan dat honderden, door natuurgeweld verwoeste, dorpen heropbouwt. Hierbij gaat het niet alleen om stenen constructies. Michael is jezuïet, een katholiek missionaris – geen aannemer. De dorpsbouw methode is doortrokken van sociaal-christelijke principes en Gandhi’s “Sarvodaya” concept. Vooraleer een VRO-dorp te bouwen moeten de bewoners aantonen dat men wil en kan samenwerken boven alle verschillen van kaste of religie heen. Zo kiest men een dorpsraad waar naast vijf mannen ook vijf vrouwen zetelen. Bij zonsopgang staat iedereen met het gezicht naar het Oosten om te bidden: sikh, hindu, christen, moslim, rijk en arm, dorpeling en bezoeker… allemaal naast elkaar. De Vlaamse missionaris ontwikkelt tevens een aangepast onderwijssysteem voor scholen en hospitalen. Na 20 jaar bevindt de organisatie zich reeds in 7 van de 26 staten in India.

Vlaamse Gandhi

Pater Windey wordt gehuldigd met talrijke, internationale, prestigieuze prijzen en eretekens waaronder de “Gandhi Peace Prize” (Guntur-Indië, 1972), de nationale Gandhi Award (Indië, 1982), de “International Man of the Year” (Cambridge-USA, 1994), de “Global Dialogue Peace Award” samen met Desmond Tutu en anderen  (Zug-Zwitserland, 2003). In 2004 kreeg hij nog de Vredesprijs van het weekblad Kerk&Leven in Vlaanderen.

In 2008 keert pater Windey sj om gezondheidsredenen voorgoed naar België terug.  Hij overlijdt in de vroege morgen van 20 september 2009 in het jezuïetenhuis van Heverlee.

• Vlaamse website over het werk van Michaël Windey sj