Inspelen op de noden van Kerk en samenleving

Hebben de jezuïeten een specialiteit? Van de jezuïeten wordt vaak gezegd dat zij een onderwijsorde zijn. Of nog, dat zij gesticht zijn om de protestanten te bestrijden. Het is waar dat tot op vandaag de Sociëteit van Jezus veel aan onderwijs heeft gedaan. De jezuïeten hebben ook een belangrijke rol gespeeld in de contrareformatie en zijn vandaag sterk geëngageerd in de interconfessionele en interreligieuze dialoog.

Maar de heilige Ignatius van Loyola liet er van meet af aan geen twijfel over bestaan. De door hem gestichte Orde heeft geen andere specialiteit dan “het helpen van de zielen”. Het inspelen op de noden van Kerk en samenleving, dat is door de eeuwen heen het oogmerk geweest van de jezuïeten. Vaak werd en wordt gewerkt daar waar anderen afwezig zijn of aan de grenzen.

“De bevoorrechte band met diegene die Ignatius graag “de plaatsvervanger van Christus op aarde” noemde maakt dat de Paus, tot op vandaag, regelmatig bijzondere zendingen geeft aan de Sociëteit. Deze bijzondere band tussen de Orde en de Paus ligt aan de grond van de zogenaamde vierde gelofte van gehoorzaamheid aan de Paus voor de zending die een deel van de jezuïeten afleggen.”

Wat verwacht de Kerk vandaag van de jezuïeten?

Uit de toespraak van Paus Benedictus XVI tot de afgevaardigden van de 35ste Algemene Congregatie van de Sociëteit van Jezus op 21 februari 2008:

De nieuwe volkeren, die de Heer niet of slecht kennen of zij die Hem niet kunnen erkennen als hun Redder, bevinden zich vandaag niet zozeer geografisch, maar vooral cultureel veraf. Het zijn niet de zeeën of de grote afstanden die de hindernissen vormen voor de verkondigers van het Evangelie. De grenzen worden nu eerder opgeworpen wanneer, ten gevolge van een verkeerde of oppervlakkige visie op God en de mens, een scheiding wordt gecreëerd tussen het geloof en de menselijke rede, het geloof en de moderne wetenschappen, het geloof en de zorg voor de gerechtigheid.

Bruggen van begrip bouwen  

Daarom heeft de Kerk dringend mensen nodig met een sterk en diep geloof, degelijk cultureel gevormd, met een echt sociaal en menselijk aanvoelen, religieuzen en priesters die het tot hun levenstaak maken dicht bij deze grenzen te staan, om daar te getuigen en de mensen te helpen begrijpen dat er integendeel een diepe harmonie bestaat tussen geloof en rede, tussen evangelische geest, dorst naar rechtvaardigheid en inzet voor de vrede. Alleen zo zal het mogelijk worden om het ware gelaat van de Heer te laten zien aan zo velen voor wie Hij vandaag ongekend of onherkenbaar blijft. Daaraan moet de Sociëteit van Jezus zich bij voorkeur wijden.