Tien vragen over de jezuïeten

1. Waarom besteedt de Sociëteit van Jezus zoveel tijd aan de vorming van de jezuïeten?

Inderdaad, onze vorming duurt echt wel lang. Soms gaan er 15 of 20 jaar voorbij vooraleer je het ultieme engagement uitspreekt, de laatste geloften. Maar dat zijn dan wel niet alleen maar studiejaren. Het zijn jaren waarin je uiteenlopende ervaringen opdoet die je toelaten om beter de wereld en de mensen te leren kennen. Bovendien weet je zelf ook dat, wil je net iets verder kunnen gaan dan de clichés en wil je het kaf van het koren kunnen scheiden, dat je dan wel wat geduld nodig hebt. Daarom nemen de jonge jezuïeten de tijd om eerst te luisteren alvorens te gaan spreken voor eigen rekening, of, beter gezegd, voor de rekening van God.

2. Zijn de Geestelijke Oefeningen niet iets uit een andere tijd?

Wel, nu je het zegt, het kan best zijn dat je een tante Nonneke hebt of een grootvader die ooit zoiets gedaan heeft in het een of het ander retraitehuis. Het is waar, de Geestelijke Oefeningen worden al heel lang gegeven. Bijna 500 jaar! Ze komen inderdaad uit een ver verleden. Maar daarom zijn ze bepaald niet minder actueel. Elke jaar heb je over de hele wereld vele duizenden mensen, jong en oud, man of vrouw, geleerd of heel eenvoudig, die Geestelijke Oefeningen doen. Ook in Nederland en Vlaanderen! Misschien zou jij het in het wat modernere woorden noemen “je geest oefenen om Gods verlangen voor jou op het spoor te komen”. Zo klinkt het misschien wel wat meer eigentijds. Of heb je nog een andere suggestie?

3. Waarom mogen vrouwen geen jezuïet worden?

Als je het zo uitdrukt, lijkt het wel alsof wij iets hebben tegen de vrouwen. Maar het volstaat om enkele jezuïeten te kennen om te weten dat we vaak nauw samenwerken met vrouwen; en natuurlijk ook met mannen, wat dacht je. Wij leren veel van hen en niet zo lang geleden heeft de Sociëteit dit  erkend door publiek op te komen voor de gelijkwaardigheid van man en vrouw.

4. Kan je jezuïet zijn en toch trouwen of, omgekeerd, kan je als gehuwd man jezuïet worden?

Misschien is dit wel iets waar we het vandaag moeilijker mee hebben dan vroeger. Maar voor ons, jezuïeten, ligt het nu eenmaal zo dat we de liefde concreet willen beleven zoals Jezus van Nazareth het deed; eenvoudigweg omdat we ons daartoe geroepen voelen. En dit vanuit een bijzondere verbondenheid met de Heer en vanuit een volledige beschikbaarheid om mee te helpen bij het uitbouwen van Zijn Rijk. Daarom kiezen wij in volle vrijheid voor een leven in onthouding.

5. Hoe kan je snappen dat jezuïeten een gelofte van armoede uitspreken maar dat ze tegelijkertijd grote centra hebben en beschikken over nogal wat middelen?

Principieel proberen we te vermijden om in die “grote centra” te wonen. Wij maken een onderscheid tussen datgene wat we nodig hebben om een goede vorming te kunnen geven in onze colleges en universiteiten, enerzijds, en de concrete leefwijze in onze gemeenschappen, anderzijds. De ervaring heeft geleerd dat naarmate je meer in luxe leeft je ook minder beschikbaar en creatief bent als het erop aankomt om je in te zetten voor het Rijk Gods. De evangelische boodschap is zo klaar als een klontje en laat niet veel discussie toe: “Als je met mij mee wil gaan, laat dan alles achter en volg mij”.

  6. Is de gelofte van gehoorzaamheid niet een inperking van je vrijheid als mens?  

Eigenlijk betekent de gelofte van gehoorzaamheid  dat wij ons ertoe verbinden om te luisteren naar God die tot ons spreekt doorheen sommige medebroeders. Zij luisteren naar jou en weten bovendien welke ruimere noden er zijn. Van daaruit geven ze je een zending. Zoals je kan veronderstellen is het hierbij echt wel belangrijk dat je erop vertrouwt dat God aan het werk is in deze manier van doen.
Als je het puur bekijkt met mensenogen, dan zie je dat de extremen mekaar raken. Je zal het merken: je wordt maar ten volle vrij in de mate dat je tot het uiterste gaat van je engagement en van je beschikbaarheid. Ik engageer me omdat ik dat verlang. Het is dus omdat we het verlangen dat we ons ter beschikking stellen voor de zending van het Rijk Gods.

7. Betekent de gelofte van gehoorzaamheid aan de Paus dat hij met de Sociëteit mag doen wat hij maar wil? Wat betekent die vierde gelofte eigenlijk?

Het is een gelofte die typisch is voor de jezuïeten. Door dit engagement wil de heilige Ignatius duidelijk maken dat de Sociëteit zich aanbiedt aan de Paus om naar welke uithoek dan ook van de wereld te gaan om daar de Blijde Boodschap te verkondigen; dus ook aan de grenzen en op moeilijke plaatsen. De Sociëteit biedt zich aan de Paus aan omdat we in hem de hand van God zien die over ons mag beschikken.

  8. Kan de zending van een jezuïet ook betekenen dat hij aan politiek gaat doen?  

Indien je onder politiek engagement verstaat dat je je inzet voor een betere wereld zoals God die gedroomd heeft, dan kunnen we alleen maar hopen dat we veel aan politiek zouden doen.
Maar als je onder politiek engagement verstaat dat je je gaat engageren in een politieke partij  of dat je publieke mandaten gaat opnemen, dan moet ik je zeggen dat dit enkel maar in heel uitzonderlijke situaties gebeurt. Eigenlijk is dit niet onze taak.

9. Wat doet een jezuïet nu eigenlijk?

Surf gewoon even op deze website om daar iets meer over te weten te komen. Eigenlijk is het zo dat in de loop van de geschiedenis de plaatsen waar we ons ingezet hebben geëvolueerd zijn. Van bij het begin hebben we ernaar gestreefd om daar te zijn waar we de Kerk en onze wereld het best kunnen dienen. Om het te zeggen met de woorden van het Evangelie, we willen werken als gist in het deeg, onmerkbaar maar efficiënt.

  10.  Zijn alle jezuïeten priester?  

Neen. Sommigen onder ons bevinden zich in de etappe van de vorming en van het ingroeien in het apostolisch lichaam dat de Sociëteit van Jezus is. Anderen, de broeders-jezuïeten, vinden God in alle dingen door radicaal de religieuze geloften te beleven. Ten slotte heb je de priesters-jezuïeten die aan het engagement om trouw te zijn aan de geloften ook nog de bediening van de sacramenten toevoegen. Maar van zodra we intreden in het noviciaat zijn we allen in de eerste plaats jezuïeten.

11. Heb je nog een vraag ?

Schrijf  dan naar jezuieten.info@jesuits.net