Bénédicte Bosmans leefde en werkte 10 maanden in Manchester in een JVC

“Looking for an experience that will change your life … for good?” Het zou een goedkope slogan kunnen zijn voor één of andere reclamespot. En toch dreef iets in mij me ertoe “ja” te zeggen op wat ik als een uitnodiging aanvoelde: een uitnodiging om 10 maanden vrij te maken voor dit Jesuit Volunteer Community (JVC) – avontuur in plaats van me meteen in een vaste job te settelen na mijn studies. Verwachtingen had ik niet al teveel, maar wel de hoop dat mijn “ja” op deze uitnodiging mij richtingwijzers zou bieden in mijn persoonlijke en spirituele onderscheidingsweg. 

Een gevoel van vrijheid

Als ik aan het voorbije jaar denk dan blijft mij eerst en vooral een ongelooflijk gevoel van vrijheid bij. Het was zeker wel even angstaanjagend in het begin: mij inschrijven voor een programma van 10 maanden, niet wetend in welke stad ik terecht zou komen, met wie ik in de gemeenschap zou wonen, of welk vrijwilligerswerk ik zou doen. Daarenboven vroeg het toch even om een losmaken van vrienden en familie, van mijn eigen spullen, mijn eigen taal en mijn eigen gewoontes. Zowel de Britse cultuur, als de mix van vier nationaliteiten in mijn eigen gemeenschap vroegen zeker om de nodige aanpassing. En tenslotte was ook de positie van vrijwilliger op zich soms een grote uitdaging. Een proces van loslaten, op alle vlak!

Paradoxaal genoeg heb ik dit proces net als heel bevrijdend ervaren. De beslissing om het uit handen te geven, en gewoon daarheen gaan waar JVC mij zou zenden, waar ik mijn diensten zou kunnen aanbieden, creëerde een grote openheid in mij. “Doen wat je kan op de plaats die je gegeven wordt” en “to love and serve God in all things” probeerde ik tot mijn motto’s te maken.

Leven van 64€ per maand

Voor mij persoonlijk heeft afstand nemen van mijn reeds gekende leventje me daar enkel in geholpen. Ik heb aan den lijve ondervonden hoe een stap terugzetten niet alleen tot een vrij zijn van kan leiden, maar ook tot een vrij zijn voor… Hoe minder dingen je hebt, hoe minder zorgen je je kan maken om dingen die er eigenlijk weinig toe doen, en hoe meer ruimte er is voor ontmoeting, voor waarheid, voor leven! Zo leerde ik dat de  simple lifestyle waar we toe uitgedaagd werden door JVC niet gelijk staat aan minder geld uitgeven, maar wel aan kiezen om solidair te zijn met je medemens. Zelf leven van het minimumloon, £55 per week (ongeveer €64), lijkt plots zoveel teveel als je dagelijks op het werk mensen ontmoet die met £8 (€9.5) per week moeten rondkomen…

De grootste uitdaging én zegen

Het gemeenschapsleven was waarschijnlijk de grootste uitdaging, maar misschien net daarom ook wel de grootste zegen. De verschillende opvattingen, nationaliteiten, talen en gewoontes vroegen soms om erg veel geduld. Wanneer ik thuiskwam van een zware werkdag had ik soms een sterke neiging om me de rest van de avond af te sluiten van mijn gemeenschapsgenoten en op mezelf te zijn. Maar net op die momenten dan toch samen de maaltijd delen en me toch durven openstellen was achteraf meestal zoveel meer vervullend. Die ene vraag “hoe was je dag vandaag?” kon echt wonderen doen! We hebben het elkaar vaak gezegd: het is dankzij de gemeenschap, dankzij elkaar, dat we in staat geweest zijn om het soms heel confronterende werk vol te houden. We deelden tranen en lachbuien, elkaars talenten en kleine kantjes, filmavonden en kooksessies, successen en frustraties op het werk. Ja, ik denk dat we elkaar echt doorheen deze ervaring gedragen hebben. En dat gaat me zeker bijblijven: hoe krachtig een werkelijk gedeelde ervaring kan zijn!

Maar daarnaast maakten we ook deel uit van de bredere JVC-familie. Het gaf me steeds weer nieuwe moed en kracht te bedenken dat op datzelfde moment 13 andere jonge mensen mijn ervaring deelden. Ook al leek mijn eigen bijdrage dan nog zo klein en onbeduidend: samen met die 13 anderen kon het misschien toch een verschil maken.

Hoopvol en dankbaar

Zo heeft dit jaar ook mijn kijk op de wereld om me heen veranderd. Waar ik voorheen heel negatief en pessimistisch naar onze huidige maatschappij keek, kan ik het nu veel meer van de hoopvolle en dankbare kant bekijken. Ik durf nu zien hoeveel mensen zich dag in dag uit inzetten voor een meer menselijke wereld en hoeveel kleine afspiegelingen van het Rijk Gods er al te vinden zijn…

Dat zag ik niet in het minst op mijn eigen werkplaats! Ik kreeg zelf de kans om met asielzoekers te werken, van wie de asielaanvraag hier geweigerd werd. Gevlucht uit eigen land, vervolgd omwille van geloof, politieke overtuiging of etnische achtergrond, en ook in dit land afgewezen. Dakloos, familie-loos, identiteits-loos, zinloos lijkt hun bestaan. Net van hen heb ik mogen leren wat het betekent om graag te zien en graag gezien te worden. In het dagelijks contact met al onze cliënten ervaarde ik een liefde die ik nog nooit zo sterk had gekend: Gods liefde. De contacten zijn zo diepmenselijk, zo levengevend. Ik heb het gevoel dat, paradoxaal genoeg, net zij mij leerden waar het in het leven om draait. Voor mij zijn zij de profeten van vandaag…

Een spirituele reis

Naast al het voorgaande is het voorbije jaar voor mij misschien nog het meest van al een spirituele reis geweest, waarin ik groeide in openheid en vertrouwen. Ik zou bijna durven zeggen: ik heb “ja” gezegd en vanaf dat moment heeft God me bij de hand genomen. Hoewel ik het niet altijd zag, heeft Hij me doorheen dit jaar geleid. Ongelooflijk hoeveel lieve mensen ik heb mogen ontmoeten die me zomaar hielpen, ongelooflijk hoe alles eigenlijk goed liep, als vanzelf! Er werd voor mij gezorgd… en gaandeweg ontdekte ik daarin steeds meer Gods hand. Dankzij regelmatige bezoeken aan de spirituele begeleider die we elk toegewezen krijgen, persoonlijk gebed en als kers op de taart ook een 5-daagse stilteretraite volgens de Geestelijke Oefeningen van Ignatius, voelde ik me echt groeien in de gewaarwording van Gods aanwezigheid en werkzaamheid in mijn leven. Hij was er voorheen ook al, alleen zag ik het zelf niet. De werkelijke betekenis van “God in all things” werd me meer en meer duidelijk…
Eerlijk gezegd kan ik dus maar moeilijk één reden bedenken waarom ik dit JVC-avontuur niet opnieuw zou willen doen. Het heeft mijn leven en mij veranderd, voorgoed, maar zeker ook voor goed. Het beste bewijs daarvan is waarschijnlijk mijn nieuwe job: ik ben nu al een dikke twee weken voltijds aan het werk als Female case worker, op de plaats waar ik als vrijwilliger werkte.

Hoewel ik het hier heb geprobeerd, schieten woorden tekort om deze immense ervaring te omschrijven. Hoe leg je een dergelijk gevoel van vreugde en dankbaarheid vast op papier? Nog steeds overweldigt het me, word ik er heel stil van, en kan ik alleen maar fluisteren …

Bedankt!

Bénédicte Bosmans

Zomer 2013

• Website Jesuit Volunteer Community